تحقیق در مورد محمود شبستری [زندگینامه و آثار شیخ محمود شبستری]
سعدالدین محمود بن امین الدین عبدالکریم بن یحیی شبستری، معروف به شیخ محمود الشبستری (متولد 720-687 هجری قمری)، از صوفیان و شاعران قرن هشتم هجری قمری، مشهور به آثار جاویدان. ، گلشن راز. . در این مقاله به تحقیق درباره محمود الشبستری و بررسی زندگی نامه و آثار این صوفی و شاعر بزرگ می پردازیم.
بیشتر بخوانید: تحقیق در سیره و آثار محمد بن علی الظهری السمرقندی
محمود الشبستری را جستجو کنید
محمود معروف به شیخ محمود شبستری ملقب به سعدالدین فرزند عبدالکریم امین الدین از شاعران و عارفان مشهور آذربایجان در شبستر تبریز به دنیا آمد در سال 687 هجری قمری، و در سال 720 هجری قمری درگذشت. قبرستان او در شبستر که زیارتگاه اهل دال است است و شیخ محمود الشبستری در کنار استادش شیخ بهاءالدین یعقوب مدفون است. استاد یعقوب را از اساتید برجسته محمود الشبستری می دانند و شیخ الشبستری در کتاب های خود از جمله «سعادت نامه» از او یاد کرده است.
شیخ محمود الشبستری از اهل سنت و اهل سنت و معتقد به عقاید اشعری بود و در میان علما نیز شهرت داشت و با افراد مشهور زمان خود به سفرهای متعدد در داخل و خارج از کشور رفت شام، حجاز، بغداد، یمن، اندلس و قفقاز در زمان سلطان محمد خدابندی و ابوسعید بهادرخان، در شهر تبریز به عنوان یک مرجع علمی شناخته می شد در آغاز زندگی از شهر خود نقل مکان کرد و در سفری به شهر کرمان ازدواج کرد و صاحب پسری به نام عبدالله شد و در علوم مختلف به ویژه ریاضیات مهارت داشت. طایفه محمود شبستری به نام خواجان در شهر کرمان زندگی می کردند. شیخ محمود الشبستری در اواخر عمر به تبریز بازگشت و در 33 سالگی درگذشت.
بیشتر بخوانید: تحقیق در مورد ابوبریحان بیرونی (زندگینامه، کتب و اختراعات ابوبریحان بیرونی)
آثار محمود الشبستری
اشعار محمود الشبستری
«گلشن راز»، «سعادت نامه»، «کنز الحقیقت» و «محج العابدین» از اشعار شیخ محمود الشبستری است.
مثنوی «کلشن راز» که در حدود 1000 بیت است حاوی اندیشه های شیخ محمود الشبستری است که او مفاهیم متعالی صوفیانه و صوفیانه خود را با بیانی احساسی، روان و خیره کننده و مانند عطار نیشابوری و مولانا جلال الدین بیان کرده است. محمد بلخی، حکایات و استعاره هایی برای بیان معانی صوفیانه به کار رفته است. مثنوی گلشن راز به ترکی، آلمانی، فرانسوی، انگلیسی و اردو ترجمه شده است. جالب این که شیخ محمود مثنوی گلشن را در پاسخ به 17 سؤال امیر سید حسین حسینی هروی، صوفی مشهور، درباره حکمت صوفیانه سروده که شامل 993 بیت است.
مثنوی سه هزار بیتی «سادات نامه» بر اساس کنتور باغ مصنوعی در هشت فصل به یاد هشت نفر در بهشت و مشتمل بر حکایات و نمادهای بسیاری است و به شرح تاریخ و کارنامه پنج تن از صوفیان مشهور تبریز می پردازد. در قرن ششم از شخصی به نام امین الدین به عنوان سید شیخ محمود الشبستری یاد شده است. همچنین امین الدین، و تنها صوفی که در آن دوره به این نام معروف بود، امین الدین بود، بله.
تفاوت گلشن راز و سعادت نما در این است که سعادت نما بر اساس بینش توحید مبتنی بر شریعت است، اما گلشن راز بر اساس ذوق و مزاج است.
آثار منثور محمود الشبستری
«حق العقول»، «مرات الحقین»، «شاهد» یا «شهدنامه» از جمله آثار منثور شیخ محمود الشبستری است.
کتاب «حق العقول» شامل هشت فصل است و به تصوف نظری می پردازد.
کتاب «آینه محققین» نیز شامل هفت فصل در شناخت خود و خداست.
بیشتر بخوانید: شرح حال السعدی؛ تحقیق و گزارشی کوتاه از زندگانی السعدی
بخشی از مثنوی گلشن راز
به نام کسی که اندیشیدن را به زندگی آموخت
نور دل با نور حیات روشن شد
به لطف او هر دو جهان روشن شد
به لطف او، آدم به خاک تبدیل شد
توانایی یک طرفه بودن
کاو و نون قانون را ایجاد کردند
ژو قدرت خود را نوشت
او هزاران کتیبه را روی لوح قرار داد
از آن زمان، هر دو جهان کشف شده اند
در آن زمان نفس کشیدن نمایان شد
این حکمت و بصیرت در آدم ظاهر شد
او اصل همه چیز را می داند
چو خود را فردی خاص می دید
او به این فکر کرد که من چگونه هستم
او یک سفر جزئی به کل انجام داد
باد دوباره بر جهان گذشت
او دنیا را یک امر اعتباری می دید
چو در اعداد ساری واحد شده است
جهان از یک روح آفریده شده است
که به محض آمدن برگشت
اما اینجا جای آمدن نیست
شدن چیزی جز آمدن نیست
بازگشت به اصل کارها
همه چیز پنهان شد و پیدا شد
خدای متعال یک بار باستان است
آغاز و پایان دو جهان
جهان خلقت و ماده در اینجا یکی شده اند
او کمی یکی شد
همش توهم توه وگرنه
نقطه دایره سرعت سفر است
یکی یک خط از ابتدا تا انتها است
دنیای مسافر برای او آفریده شد
به این ترتیب پیامبران مانند رهبران هستند
دلیل کاروان و شواهد آن
او استاد ما شده است
هر دو نفر اول و آخر در این اثر هستند
عهد در میم احمد ظاهر شد
در این دور اولی مثل آخر بیرون آمد
بین احمد و احد فرق است
دنیای درون یک میم در حال غرق شدن است
انتهای این راه به او رسیده است
در آن «عداوا علی الله» خانه شد.
نگرش جمعی با دل باز
زیبایی زندگی شمعی جمعی است
اولین جمله روز است
او دست های قلب را در آغوش می گیرد
به این ترتیب والدین رفت و آمد می کنند
آدرس منزلشان را داده اند
زمانی که از محدودیت های خود آگاه می شوند
آنها در مورد آنچه شناخته شده و شناخته شده بود صحبت کردند
یکی از بحرالوحدات گفت: حق با من است.
یکی از دور و نزدیک و مسیر قایق
یکی نتیجه علم ظاهری بود
به سرزمین ساحل اشاره کرد
یکی از آنها گوهر و هدف محسوب می شد
یکی از آنها او را رها کرد و نزد صدف رفت
یک نفر این را علناً گفت
یکی از آنها از دوران باستان شروع شد
یکی از زیلو، خال و خط بیان شده است
او شراب، شمع و شاهد را نشان داد
یکی از سخنان و افکار او
یکی به بت پرستی می پرداخت
و کلمات بر طبق خانه می افتادند
کلام خلقت مشکل داشت
آیا کسی می تواند تعجب کند که این به چه معناست؟
دانستن آن ضروری است
لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در پایان این مقاله با ما و کاربران محترم وب سایت مجله گلچین در میان بگذارید.
