بهترین جاسوس کدام است؟! نهنگ، موش، گربه یا کبوتر
جسد والدیمیر، نهنگ سفید بلوگا که گمان میرود به عنوان جاسوس روس استفاده میشود، آخر هفته گذشته در شرایطی مشکوک در نروژ در نزدیکی آبهای روسیه پیدا شد.
به گزارش همشهری آنلاین، این بلوگا که گمان میرود جاسوس روسیه بوده، مرده است. کدام جانوران جاسوس دیگر قبلاً در جاسوس استفاده شده اند؟
بلوگا – که از کلمه نروژی نهنگ “hval” نامگذاری شده و بخشی از نام کوچک ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، “dimir” است – با استفاده از جرثقیل از آب بیرون کشیده شد و برای بررسی توسط کارشناسان به بندر نزدیک منتقل شد.
در سال ۲۰۱۹، وقتی ماهیگیران او را در سواحل نروژ پیدا کردند، توجه جهانی را به خود جلب کرد. هوالدیمیر یک دسته دوربین با نوشته «تجهیزات سنت پترزبورگ» به تن داشت. این باعث ایجاد سوء ظن در غرب شد که نهنگ ممکن است بخشی از برنامه نیروی دریایی روسیه بوده باشد که حیوانات آبزی را به عنوان جاسوس آموزش میداد – اگرچه دیگران استدلال کردند که والدیمیر ممکن است برای کمک به درمان کودکان دارای معلولیت آموزش دیده باشد.
سباستین استرند، زیستشناس دریایی، بنیانگذار موسسه غیرانتفاعی نروژی Marine Mind، که از حفاظت از اقیانوسها و حیات دریایی حمایت میکند، بیش از سه سال است که Hvaldimir را دنبال میکند.
«متأسفانه، هوالدیمیر را در حال شناور در دریا یافتیم. استرند به شبکه تلویزیونی عمومی نروژ گفت: او فوت کرده است، اما هنوز مشخص نیست که علت مرگ چیست.
با این حال، در حالی که علت مرگ نهنگ روشن نیست، و – مانند بهترین ماموران مخفی – هوالدیمیر هرگز هیچ مدرک محکمی برای تأیید جاسوس بودن خود به جای نگذاشت، داستان او تنها آخرین داستان در تاریخ طولانی کشورهایی است که از حیوانات استفاده می کنند.
بنابراین، هوالدیمیر که قبلاً از کدام حیوانات برای جاسوسی استفاده شده است – و چه کسی موفقترین بوده است؟
هوالدیمیر که بود؟
والدیمیر، نهنگ ۴.۲ متری (۱۴ فوتی) و ۱۲۲۵ کیلوگرمی (۲۷۰۰ پوندی) اولین بار در سال ۲۰۱۹ توسط ماهیگیران در نزدیکی جزیره شمالی اینگویا نروژی مشاهده شد. اعتقاد بر این است که او در زمان مرگ ۱۴ یا ۱۵ ساله بوده است که کمتر از نیمی از میانگین طول عمر یک نهنگ بلوگا، تقریبا ۳۰ سال است.
قبل از مرگش، بلوگا در چندین شهر ساحلی نروژ دیده میشد و حتی در طول سالها در تعامل با ماهیگیر و حتی بازیابی گوپروی زمینخورده یک قایقران ضبط شده است.
جنجال بر سر چگونگی مرگ هوالدیمیر
Marine Mind تنها سازمان غیرانتفاعی دریایی نیست که در سالهای اخیر از این بلوگا معروف پیروی کرده است.
از سال 2019، OneWhale، یک سازمان غیرانتفاعی دیگر، تیمی را در نروژ دارد که از نزدیک بر فعالیت ها، رفتار و تعاملات Hvaldimir با مردم نظارت می کند.
رجینا هاگ، بنیانگذار OneWhale، گمان میکند که مرگ هوالدیمیر «یک مرگ طبیعی نبوده است».
هاگ در یک سری پیامهای ویدیویی در اینستاگرام گفت: «اطلاعات نادرستی که منتشر میشود این است که هوالدیمیر در زمان مرگ هیچ آسیبی به بدن خود ندیده است و جراحت قابل توجهی نداشته است. این فرضیه وجود دارد که هوالدیمیر به دلایل طبیعی مانند نارسایی قلبی درگذشت.
اما، او گفت، “چند سوراخ بسیار قابل توجهی وجود داشت که خون از بدن او [هوالدیمیر] جاری می شد.”
آیا از حیوانات دیگر به عنوان جاسوس استفاده شده است؟
بله، تعداد زیادی از آنها. قبل از ظهور دستگاههای شنود پیچیده و دوربینهای جاسوسی مینیاتوری، برخی به اندازه دکمه پیراهن، نیاز به جابجایی اطلاعات محرمانه در فواصل طولانی یک چالش بود.
کبوترهای حامل قرن ها از جمله در زمان جنگ ها برای ارسال پیام و یادداشت استفاده می شدند. در طول جنگ جهانی اول، ارتش آلمان از کبوترهای مجهز به دوربین های مخصوص نظارت برای نظارت استفاده می کرد.
متفقین در طول جنگ جهانی دوم از کبوترها برای جاسوسی استفاده کردند. بر اساس اسناد محرمانه، عملیات سیا تاکانا در دهه ۱۹۷۰، کبوترهای مجهز به دوربین های کوچک را به سمت اتحاد جماهیر شوروی پرتاب کرد تا از مکان های حساس عکس بگیرند.
نه فقط کبوترها، گربهها، نهنگها، دلفینها، پرندگان دیگر، و حتی حیوانات مرده به عنوان عوامل مخفی خدمت کردهاند. برای مثال، سیا زمانی به کلاغها آموزش میداد تا دستگاههای شکار را روی طاقچهها نصب کنند.
دلفین های شنل و خنجر
در طول جنگ سرد، نیروی دریایی شوروی برنامههای مختلفی را با حضور پستانداران دریایی اجرا کرد که یکی از آنها آموزش دلفینها در مجاورت سواستوپل بود. نیروی دریایی ایالات متحده همچنین به استفاده از دلفین ها تحت برنامه پستانداران دریایی (MMP) معروف است که از این حیوانات برای نظارت زیر آب و جمع آوری اطلاعات استفاده می کند.
در دهه 1960، سیا پروژه OXYGAS را راه اندازی کرد که بر اساس آن دلفین ها برای اتصال مواد منفجره به کشتی های دشمن آموزش می دیدند. دو دلفین بینی بطری وحشی دستگیر شده برای این برنامه مورد استفاده قرار گرفتند.
در سال 2019، یک گزارش سازمانی از طبقه بندی خارج شده از این برنامه گفت که OXYGAS “بیش از قابل توجیه تلقی می شود، زیرا امکان سنجی برای تحویل یک بسته تسلیحاتی شبیه سازی شده در فاصله دریای آزاد به یک پروانه یک قایق PT [اژدر گشتی] لنگر انداخته شده است.”
بر اساس گزارش اطلاعاتی بریتانیا در سال گذشته، روسیه یک برنامه پستانداران برای آموزش دلفینها برای شناسایی و «مقابله» با غواصان دشمن در پایگاه دریایی ناوگان دریای سیاه سواستوپل خود در کریمه ایجاد کرد.
در آن زمان، تصاویر ماهوارهای ارتش بریتانیا افزایش قابل توجهی را در تعداد آغلهای شناور پستانداران در بندر سواستوپل از آوریل تا ژوئن ۲۰۲۳ نشان داد.
گربه های یواشکی
دلفین ها به عنوان باهوش ترین حیوانات جهان شناخته می شوند. اما تصور می شود که گربه ها نیز باهوش هستند.
در دهه ۱۹۶۰، سیا پروژه دیگری به نام عملیات آکوستیک کیتی را توسعه داد. هدف این بود که میکروفونهایی را در گوشهای آکوستیک گربهها بچسبانند تا مکالمههایی را که در اطراف آنها انجام میشد، مانند نزدیک دیپلماتها و ماموران شوروی ضبط کنند.
این تفکر واضح بود: یک گربه، یک حیوان خانگی معمولی، نه در مکان های عمومی و نه در مکان های بسته مشکوک است. اگرچه این فناوری کارساز بود، کنترل گربه ها آسان نیست. در طول آزمایش میدانی، نمیتوان آنها را کنترل کرد و به آنها دستور داد که به مکانهای دقیق بروند و در نتیجه «گربههای جاسوس» به هر جایی که میخواستند میرفتند.
این برنامه در نهایت در سال ۱۹۶۷ لغو شد. هزینه آن حدود ۲۰ میلیون دلار برآورد شد.
موش های مرده
آزمایش سیا به گربه ها محدود نمی شد. یک رویه رایج در جاسوسی، حالت مرده است – جایی که یک مامور پیام یا سندی را در یک نقطه از پیش تعیین شده برای شخص دیگر می گذارد تا آن را دریافت کند.
در طول جنگ سرد، دفتر خدمات فنی سیا پیشنهاد کرد که از موشهای مرده برای پنهان کردن پیامهای مخفی برای افسران استفاده شود. لاشه موش مرده با یک عامل نگهدارنده تحت درمان قرار می گیرد و داخل آن خالی می شود تا یادداشت ها، عکس های مخفی یا فیلم پنهان شود. ایده: بیشتر انسان ها جسد یک موش مرده را آنقدر دافعه می یابند که نمی توانند به آن نزدیک شوند.
ولی خب آزمایش ld چالشی را نشان داد که آژانس به آن فکر نمی کرد – موش های مرده ممکن است انسان را وادار کنند بینی خود را بالا ببرند، اما آنها باعث می شوند گربه ها لب های خود را لیس بزنند. گربه ها قطرات مرده را قبل از اینکه عاملی که برایش در نظر گرفته شده بود به آن برسد، جمع می کردند.
بنابراین سیا سعی کرد لاشه موش های نگهداری شده را در سس تند و فلفل قرمز خیس کند تا برای گربه ها کمتر خوش طعم شود. این استراتژی نتایج متفاوتی داشت. آنها در نهایت روی روغن افسنطین که به عنوان یک بازدارنده موثر عمل می کرد، مستقر شدند.
بهترین جاسوسان: برنده…
اما در حالی که گربهها و موشهای مرده ممکن است مزایای خود را داشته باشند، آژانسهای جاسوسی در طول سالها – بارها و بارها – به یک کادر قدیمی از ماموران بازگشتهاند: کبوترها.
یکی از برنامه های جاسوسی بسیار موفقی که توسط اطلاعات بریتانیا در طول جنگ جهانی دوم اجرا شد، یک طرح پیام رسان کبوتر بود که به عملیات کلمبا معروف بود. کبوترهای خانگی اطلاعاتی را در مورد فعالیت های نظامی آلمان و مواضع حساس نظامی جمع آوری کردند.
پیامهای کوچکی که روی کاغذ برنج نوشته شده بود در قوطیها قرار میگرفت و به پای پرنده بسته میشد. بسیاری از این پیامهای محرمانه شامل تحرکات نیروهای نازی، گزارشهایی درباره سلاحهای جدید نازیها و حملات موشکی برنامهریزیشده است.
به گفته گوردون کوررا، نویسنده عملیات کلمبا: سرویس مخفی کبوتر، اطلاعات بریتانیا بین سالهای ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴، ۱۶۰۰۰ کبوتر اهلی را بر فراز اروپای تحت اشغال نازیها، از بوردو، فرانسه تا کپنهاگ، دانمارک، رها کرد.
آنها حدود ۱۰۰۰ پیام را با استفاده از قدرت فوق العاده خود به لندن تحویل دادند – توانایی تقریباً سورئال برای یافتن راه خانه، بدون توجه به اینکه کجا مانده اند.
پرندگان، به طور کلی، همچنین از فناوری جاسوسی الهام گرفته اند. در ماه اوت، چین از یک پهپاد جاسوسی نظامی رونمایی کرد که به شکل پرنده مبدل شده بود.
اما کبوترها نیز قربانی موفقیت خود به عنوان جاسوس هستند.
وسواس جاسوسی کبوتر هند
در ماه مه سال ۲۰۲۰، روستائیان در کشمیر تحت کنترل هند، کبوتر جاسوسی از پاکستان را دستگیر کردند. پرنده ای که اسیر شد با حلقه ای یافت شد که مجموعه ای از اعداد را حمل می کرد. روستاییان کبوتر را به پلیس محلی تحویل دادند و پلیس تحقیقاتی را برای رمزگشایی این شماره آغاز کرد – مشکوک به اینکه یک کد است.
اما در نهایت، آنها به این نتیجه رسیدند که کبوتر جاسوس نیست – و آن را آزاد کردند.
در اکتبر ۲۰۱۶، کبوتر دیگری با یادداشتی که نخست وزیر هند را تهدید می کرد، پیدا شد. این کبوتر در پاتانکوت در ایالت پنجاب در شمال هند کشف و بازداشت شد.
در ماه مه ۲۰۲۳، یک کبوتر پیدا شده در بمبئی به ظن جاسوسی چینی به مدت هشت ماه بازداشت شد. کبوتر جاسوسی با حلقههایی که به پایش بسته شده بود و در زیر بالهایش نوشتههای چینی به نظر میرسید پیدا شد. مقامات در نهایت به این نتیجه رسیدند که این یک پرنده مسابقه ای تایوانی است و در فوریه آن را رها کردند.